QUY TẮC VÀ ĐIỀU LỆNH CHO LỚP

QUY TẮC VÀ ĐIỀU LỆNH CHO LỚP
1. ĐIỀU LỆNH
Đầu buổi tập: Lớp trưởng hoặc trợ giảng có nhiệm vụ tập hợp lớp, điểm danh, sau đó mới bàn giao lớp cho HLV. Các bước được thực hiện như sau:
Trợ giảng hoặc HLV đứng nghiêm trước hàng và đối diện với lớp (cần lưu ý: Khi phát hiệu lệnh nghiêm thì người điều khiển phải đứng ở tư thế nghiêm, không được đứng tư thế tự do mà hô nghiêm, đồng thời khẩu lệnh hô phải to, rõ, dõng dạc). Sau đó yêu cầu lớp trưởng các lớp (nếu có nhiều lớp theo cấp đai khác nhau) báo cáo số môn sinh vắng. Sau đó quay ngang nghiêm lễ HLV chính và báo cáo sĩ số, bàn giao lớp cho HLV chính. Báo cáo xong thì trở lại đứng ở vị trí đầu hàng bên trái hoặc phải phát lệnh “Nghỉ” rồi “Nghiêm, Nghiêm lễ…Lễ” để cả lớp chào HLV trước khi bước vào buổi tập.
HLV điều chỉnh đội hình bằng khẩu lệnh “ Cự ly rộng …làm chuẩn cả lớp…hàng ngang, ” để chuẩn bị khởi động. Khoảng cách giữa các võ sinh với nhau là mỗi người 1 cánh tay.
Khi có khẩu lệnh nghiêm, tất cả võ sinh đưa gót chân trái vào sát gót chân phải, 2 mũi bàn chân tạo thành hình chữ V, 2 tay nắm xuôi theo đùi. Khi có khẩu lệnh nghỉ, các võ sinh bỏ chân trái sang ngang khoảng cách 2 chân rộng bằng khoảng cách 2 đầu vai đồng thời 2 bàn tay chắp sau lưng.
Võ sinh đang ở tư thế nghiêm, nghe khẩu lệnh “chuẩn bị ngồi” biết là chuẩn bị ngồi, lập tức bắt chéo mũi chân phải ra sau chân trái để sẵn sàng tư thế ngồi xuống. và khi nghe khẩu lệnh “ngồi”, các võ sinh đồng loạt hô to: “xuống” và ngồi ở tư thể xếp bằng. Ở tư thế này võ sinh cũng cần phải nghiêm túc, lưng thẳng, 2 tay đặt nắm đấm lên 2 đầu gối và thở điều hoà nhẹ nhàng, im lặng lắng nghe lời giảng của HLV hoặc theo dõi sự hướng dẫn đòn thế của HLV.
Ghi nhớ: Tuy ở tư thế ngồi nhưng không được ngồi tự do, luôn duy trì hàng ngũ và tư thế ngồi đúng, tránh quay sang bên cạnh để trao đổi chuyện riêng nếu không cần thiết, như vậy lớp học mới thực sự có không khí nghiêm túc, và việc giảng dạy cũng như sự tiếp thu mới đạt hiệu quả cao.
Võ sinh đang ở tư thế ngồi, nghe khẩu lệnh “chuẩn bị đứng” biết là chuẩn bị đứng, lập tức vỗ bàn tay phải xuống đất, và khi nghe khẩu lệnh “Đứng”. các võ sinh đồng loạt hô to “dậy”.
Cuối buổi tập: Sau khi kết thúc buổi tập, lớp trưởng hoặc HLV cho võ sinh sửa lại võ phục bằng khẩu lệnh “ tư thế sửa võ phục”, các võ sinh đưa chân phải thẳng ra sau 1 bước chân và khi nghe khẩu lệnh “quỳ” , thì tất cả võ sinh đồng loạt hô “xuống” và quỳ gối phải xuống, gối trái dựng, sau đó sửa sang lại quần áo, thắt lại đai. Chỉnh đốn xong, 2 tay chồng lên nhau trên gối trái, tay trái úp, đặt trên gối trái; tay phải trên đặt trên tay trái, chờ hiệu lệnh. Người điều khiển quan sát thấy cả lớp đã chỉnh đốn võ phục xong thì phát khẩu lệnh cho đứng lên:
Khẩu lệnh “chuẩn bị đứng”, các võ sinh vỗ tay phải vào tay trái, Khẩu lệnh “Đứng” các võ sinh đồng loạt hô “dậy” và thu chân phải lên, về tư thế nghiêm. Khẩu lệnh tiếp theo của người điều khiển là “Nghiêm…bên phải (hoặc trái ….Bước, dồn hàng). Dồn hàng xong, người diều khiển về đứng vị trí ở đầu hàng phát lệnh chào HLV, khẩu lệnh: “Nghiêm….Nghiêm lễ…Lễ”.

2. NGHI THỨC NGHIÊM LỄ
Nghiêm lễ là cách chào đặc trưng của môn phái Vovinam, được cách tân từ lối chào 2 tay khoanh trước ngực của người Việt Nam. Bàn tay phải đặt lên trên ngực trái, nơi có trái tim, tượng trưng cho “Bàn tay thép đặt lên trái tim từ ái”. Khi mới bước chân vào ngưỡng cửa Vovinam, người võ sinh ngay từ ngày đầu tiên đã được học cách chào này, tuy nhiên chào thế nào cho đúng thì cần phải hiểu rõ và theo một quy tắc nhất định

Quy cách đặt bàn tay: Các ngón tay của bàn tay phải khép lại tự nhiên đặt 1/3 dưới bờ ngực trái, nơi bàn tay cảm nhận được nhịp đập của trái tim. Cánh tay nằm ngang, không chếch lên hoặc xéo xuống. Khi chào, cách tay trái để dọc theo thân người, mũi bàn tay trái chạm vào gối trái; mắt nhìn vào người dược chào.
Đối tượng chào: Không hạn chế đối tượng chào bằng cách chào của môn phái (Nghiêm lễ), có nghĩa là môn sinh Vovinam có thể sử dụng cách chào của môn phái với bất kỳ đối tượng nào, không nhất thiết đó là người trong hay ngoài môn phái, và bất cứ ở đâu khi cần chào nhau, không nhất thiết phải là lúc sinh hoạt trong phạm vi võ đường hay môi trường Vovinam. Như vậy vừa thể hiện được phong cách đặc trưng của Vovinam, vừa quảng bá được cách chào riêng biệt mà từ năm 1938 Võ Sư Sáng Tổ Nguyễn Lộc đã đi tiên phong khai sinh ra cách chào rất ấn tượng này. Ngày nay nhiều tập thể, cá nhân, thậm chí có cả những vị nguyên thủ quốc gia của nhiều quốc gia khác nhau cũng thực hiện cách chào này.
Tư thế chào: Khi thực hiện nghiêm lễ, người thực hiện phải ở tư thế nghiêm trang, không đùa cợt, xao lãng khi chào để thể hiện sự tôn trọng đối với người mình muốn chào.
- Phân biệt cách thể hiện khi chào:
Người dưới chào người trên (Đẳng cấp nhỏ, tuổi tác nhỏ hoặc chức vụ nhỏ) Khi nghiêm lễ cần phải hơi khom người về trước, mắt nhìn thẳng vào người mình muốn chào. (Chào khi đứng trước di ảnh Sáng Tổ, kỳ hiệu, gặp người trên như các Võ Sư, HLV).
Ngang hàng chào nhau, tất cả đều phải hơi khom người về trước và nhìn thẳng vào nhau khi chào. (Chào khi quay đôi với nhau trước và sau khi luyện tập, biểu diễn, trước và sau khi thi đấu…).
Người lớn đáp lễ (chào trả lại) không cần phải khom người về trước, mà chỉ đặt tay lên tim và nhìn thẳng về người mình chào là đủ.
Những nơi bắt buộc phải chào: Người môn sinh khi bước chân vào võ đường, phòng luyện tập, phòng hội họp của Vovinam, phải dập chân và thực hiện nghiêm lễ ở ngay cửa phòng, trước khi bước vào bên trong. Điều này được giải thích như sau:
Trong võ đường: Thường là có di ảnh của Sáng Tổ môn phái. Có Kỳ hiệu của môn phái. Vì vậy môn sinh không chỉ nghiêm lễ với người đối diện mà còn phải nghiêm lễ di ảnh Sáng Tổ và kỳ hiệu của môn phái khi nhìn thấy bất cứ ở đâu.
Trong phòng luyện tập, phòng hội họp: Ngoài di ảnh Sáng Tổ, kỳ hiệu của môn phái, còn có thể có những người trên mình đang hiện diện trong đó, vì vậy để thể hiện sự tôn kính, người môn sinh phải thực hiện nghiêm lễ khi vừa bước đến cửa phòng.
Ngày nay có không ít người khi chào quốc kỳ cũng tự đặt tay lên tim, thế thì, là môn sinh Vovinam, đó lại là cách chào truyền thống, tại sao chúng ta lại không thể hiện theo phong cách này?
Ngoài ra người môn sinh Vovinam còn thực hiện Nghiêm Lễ khi đứng trước di ảnh người quá cố, lúc viếng tang, lúc linh cữu của người quá cố là Võ Sư, HLV hoặc đồng môn đi qua.
- Hướng dẫn nghi thức dành cho đội hình chào:
Khi đón tiếp một phái đoàn các Võ Sư cao cấp của môn phái hoặc đón tiếp nhân vật quan trọng trong Môn Phái. Người điều khiển tập hợp đội hình thành 2 hàng 2 bên dọc theo lối đi, phát khẩu lệnh trái, phải quay, để 2 hàng hướng về lối đi. Khi phái đoàn đến thì phát khẩu lệnh “Nghiêm…Nghiêm lễ” nhưng chỉ dừng lại ở đó cho môn sinh đội hình chào đặt tay lên tim xuyên suốt thời gian phái đoàn đi ngang qua đội hình chào để tiến về lễ đài. Sau khi đoàn đã đến lễ đài và hướng xuống đội hình, khi đó người điều khiển phát khẩu lệnh “Hướng về lễ đài, trái phải… Quay”. đội hình chào quay xong, người điều khiển tiếp tục phát lệnh cho tất cả môn sinh “Tất cả Nghiêm…nghiêm lễ….Lễ” để chào phái đoàn.