Môn võ cổ truyền Thái Lan-Muay Chaiya

Môn võ cổ truyền Thái Lan-Muay Chaiya

Nhiều người vẫn cho là môn Muay Thai (hay Thai Boxing) và Chaiya là một, nhưng sự thật hai môn giống như anh em cùng cha khác mẹ nhưng lạc loài nhau từ trong trứng nước, một đằng của môn Muay Thai dùng trên chiến trường, võ đào với lối đánh và tấn công đầy bạo lực, vũ bão, ào ạt trong khi Chaiya chính là môn võ của dân tộc Thái từ bi và bác ái, kỹ thuật nhu nhuyễn đầy tính cương nhu. Chính nét đặc biệt này mà các võ sĩ Muay Chaiya có tình cách cao thượng và Á Đông hơn môn Muay Thai.
Và dòng lịch sử

Người Thái cho rằng môn võ sở dĩ có tên là Chaiya hay đôi lúc còn gọi là Muay Chaiya vì nó xuất phát từ làng Chaiya, Miền Nam Thái Lan. Từ 400 năm trước, Thái Lan thường xuyên đụng độ với các quốc gia lân cận, nhưng đặc biệt hơn hết mối thù truyền kiếp của dân Thái với dân tộc Miến Điện luôn được lịch sử ghi nhận là đẩm máu nhất, lâu dài nhất. Vì cuộc chiến đầu thâm thù đó người Thái luôn chuẩn bị cho mình một đạo quân có tin thần và lối chiến đấu dũng mãnh để bất cứ lúc nào cũng có thể xung trận giết kẻ thù, và thời đó hầu hết những chiến sĩ hay nhất, can đảm nhất chính là thanh niên làng Chaiya, mang trên mình những kiến thức võ thuật truyền thống của làng Chaiya để bảo vệ xứ sở.

Tương truyền vào cuối năm 1967, vua Ayutthaya của Thái đã bị thua đậm quân Miến Điện, hàng nghìn binh lính bị Miến Điện bắt làm tù binh. Trong lúc cao hứng và để chứng tỏ mình cao thượng Vua Miến Điện thách thức trong đám tù binh của Thái có ai có thể chứng tỏ võ thuật của dân tộc mình hơn được võ thuật Miến Điện thì ông ta sẵn sàng tha tội cho về lại quê hương. Võ sĩ Nai Khanomtom ốm yếu trong đám tù binh Thái đã dùng chính môn võ làng Chaiya đánh gục 10 võ sĩ cừ khôi nhất của Miến Điện, Vua Miến Điện vì uy tín của mình đã chấp nhận thả ông về lại đất Thái cùng với phần thưởng được phép lấy thêm 2 cô vợ người Miến xinh như mộng.

Từ đấy nhân dân Thái và các triều đại về sau rất trọng võ nghệ và môn võ truyền thống Chaiya được yêu chuộng và cổ võ luyện tập khắp nơi.

Nét chính đặc thù của võ phái Chaiya

Võ Chaiya chủ yếu là tự vệ hơn tấn công, bằnh cách lấy sứ mạnh và đà lao của đối phương để quật làm địch thủ mất đà. Quan điểm của các lò võ truyền thống Chaiya là dùng sức mạnh một cân của mình, dùng thế hất ngã sức mạnh sức mạnh ngàn cân của địch thủ.

Các võ sĩ Muay Chaiya chú trọng tin thần của người võ sĩ khi đối diện với địch thủ: Tin thần thượng võ, bình tĩnh, can đảm, thủ kín, nhắm vào các yếu huyện trên mình đich thủ, và dùng chính sức mạnh của đối phương để thủ thắng, làm cho đối phương hoàn toàn mất thăng bằng, đặc biệt ở điểm nầy khá giống với triết lý căn bản của các môn Hiệp Khí Đạo, Nhu Đạo Nhật Bản . Và đặc biệt chỉ thượng đài khi danh dự bị thách thức hay cần bảo vệ truyền thống của môn võ Chaiya.

Sự khác nhau giữa Muay Thai hay Quyền Thái với môn Chaiya chính là kỹ thuật căn bản và triết lý của hai môn võ, Võ Sinh Muay Chaiya không được phép thượng đài vì tiền bạc, các cuộc thi đấu thường là người trong cùng môn phái với nhau. Tuy nhiên không thiếu càng chàng trai vì hoàn cảnh miếng cơm manh áo phải đem môn Muay Chaiya lên võ đài, tuy nhiên một khi người võ sĩ làng Chaiya đem môn võ mình làm kế sinh nhai thì không bao giờ anh ta được phép bước chân vào võ đường của Chaiya lần nào nữa, coi như là hoàn toàn đoạn tuyệt với môn phái. Nhiều người vẫn lầm lẫn giửa hay môn Muay Thai và Muay Chaiya vì họ bận đồng phục, trang bị dụng cụ khi tập luyện rất giống nhau, với các đòn chỏ, gối ác liệt đặc thù của dân tộc Thái nhưng một võ sư Quyền Thái thật sự chắc chắn phải nhận ra sự khác biệt rõ ràng của hai môn phái.


Hiện nay võ phái Chaiya chọn võ đường ở Ban Tub Chang, tỉnh Bangkapi, phía đông Thành phố Bangkok làm tổ đình chính thức của môn phái, với hơn gần 1000 lò võ chính thức khắp nơi trong nước. Đặc biệt mỗi võ đường chỉ thính thức huấn luyện cho 8 đến 10 võ sĩ cùng một lúc, cho đến khi họ thành tài mới huấn luyện lớp khác. Thời gian huấn luyện không hạn định, lâu mau tùy theo căn cơ từng người, có khi đến 200 tuần lễ (khoảng 4 năm). Một võ sĩ Muay thành tài có đủ khả năng truyền dạy cho đàn em kế tiếp sẽ được xâm trên tay một hình xâm đặc thù của môn phái với ký hiệu đặc biệt để các đồng môn khắp đất nước biết được mình xuất thân từ lò nào, thầy dạy là ai, vai vế trong môn phái, và họ có thể hãnh diện nhận lấy tước hiệu là “Acham”.

Khá giống môn võ Muay Thái, các võ sĩ Muay Chaiya chủ yếu dùng bàn chân, đầu gối, cùi chỏ, nắm tay và cạnh bàn tay. Khi đấu, võ sĩ Chaiya phải dùng một loại vải gai đặc chế của bản môn dài khoảng 15 thước để bó quanh bàn tay, bằng cách nhìn lối bó tay người ta có thể đánh giá ngay được kỹ thuật đặc thù của người võ sĩ. Trước khi ra đấu trường mỗi võ sĩ được người đở đầu hoặc huynh trưởng của mình đeo cho 1 chiếc khăn đặc biệt kết bằng các cây mây mật thật cứng uốn mềm là Kruang Lang trên đầu để giử cho tóc gọn gàn khi gia đấu, vừa xem như mộ lá bùa hộ mệnh.

Võ phái Chaiya khi đấu rất uyển chuyển, nhiều người vẫn cảm thấy chán khi so sánh với các cuộc đấu nẩy lửa đầy sôi động của môn Muay Thai. Tuy nhiên đừng đánh giá vội khả năng của các võ sĩ Muay Chaiya, một khi đối phương bị họ “khoá” đòn là coi như hết đường cựa quậy, chỉ chực chờ bay xuống sàn.

Lễ cổ truyền hàng năm của Muay Chaiya

Tổ sư của võ phái Muay Chaiya gần nhất là võ sư danh tiếng khắp miền Nam nước Thái – Paramacharo Kiet Sriyaphai, người có công xây dựng Tổ đình Ban Tub Chang. Hiện nay người có chức vị quan trọng nhất trong môn phái chính là đồ đệ thân tín và hay nhất của ông là Acham Thongglaw Yarlair, người đang nắm chức vị huynh trưởng cao nhất.

Hàng năm môn phái Muay Chaiya làm lễ Wai Kru vào tháng 8 hàng năm, trước hết là tỏ lòng ngưỡng mộ các vị tổ của môn phái, sau nữa là cơ hội thắt chặt tình đồng môn, lễ hội Wai Kru kéo dài hàng tuần, một dịp để các huynh đệ trao đổi kỹ thuật, kinh nghiệm với nhau thật tận tình.

Hiện nay thanh niên Thái có khuynh hướng theo tập Muay Chaiya, vì truyền thống từ xưa đến nay môn phái không chấp nhận dạy võ thuật cho phụ nữ, và sự chọn lựa môn đồ có phân gay gắt, khắc khe nên không thu hút số lượng người tập đông bằng các môn võ khác như Muay Thai hay các môn võ truyền bá từ nước ngoài như Taekwondo, Karate hay Judo ngoại nhập. Khi nói đến các môn võ thuật của mình người Thái thường nhắc đến môn Muay Thai, nhưng khi nói đến nền võ thuật đặc trưng của dân tộc Thái Lan người ta vẫn thường đề cao môn Muay Chaiya như môn võ mang đầy dấu ấn lịch sử oai hùng.